Ortadoğu’da yeni bir ‘savaş’ın işaret fişekleri fırlatıldı

Yarım asır önce Mısır, Ürdün, Suriye ile İsrail arasındaki ünlü Altı Gün Savaşları yaşandı.

Tam da ellinci yıldönümünde bir baÅŸka 5 Haziran’da yine OrtadoÄŸu’da baÅŸka bir ‘savaÅŸ’ın iÅŸaret fiÅŸekleri fırlatıldı.

Mübarek Ramazan ayında, beş Müslüman ülkenin lideri bir başka Müslüman ülke ile bütün diplomatik ilişkilerini kesme kararı aldı.

Ramazan mübarek ama arkası bayram…

Sonrası haram aylar üst üste üç ay boyunca…

Ta bunları hatırlatmama neden olan basit bir diplomatik ilişki kesme meselesi değil çünkü. İşin ucunun nerelere varacağı belli değil.

Suudi Arabistan, Mısır, BirleÅŸik Arap Emirlikleri, Yemen ve Bahreyn Katar’ı terör destekçisi olmakla suçlayarak iliÅŸkilerini keserken Ãœrdün, Umman ve Kuveyt ise hiç böyle bir giriÅŸimin yanında olmadıklarını resmen açıkladı birkaç saat içinde. Yani saflar belirginleÅŸti kısa zamanda.

Her saat yeni bir haber düşüyordu. Katar’a hava sahasını bile kapatmıştı bu beÅŸ ülke. Haritada bakınca batısında devasa Suudi Arabistan toprakları ile onun altındaki Yemen, güneyinde iki sıra halinde BirleÅŸik Arap Emirlikleri ile hemen arkasında Umman ve hafif kuzeybatıda, bu iÅŸlerle ne ilgisi var acaba diye düşünmeden edemediÄŸiniz Mısır… E, o zaman Katar uçakları Körfez’in hemen karşısındaki komÅŸusu Ä°ran veya kuzeydeki Irak üzerinden dünyaya açılacak demektir.

Keza Ä°ran ve Irak’tan bu yüksek gerilimde Katar’dan yana mesajlar duyuldu.

Bölgede Sünni-Şii savaşının altyapısı hazırlanırken Sünni bloktaki bu çatlama uzmanlara göre ciddiye alınması gereken bir kriz.

Katar karşıtı açıklamaları yapanlarla Katar arasında uzun zamandır OrtadoÄŸu siyasetinde yer yer ayrılıklar olduÄŸunu ama Suudi Arabistan liderliÄŸindeki adı geçen ülkelerin bunu kabul etmeyip Katar’ın da kendileriyle aynı çizgiye gelmesini istediÄŸi söyleniyor. Bunu nasıl yapabilirler? “Meselâ darbeyle” denilebiliyor rahatlıkla… Ortam o kadar gergin o kadar karışık anlaşılan.

Katar Emiri’nin askerî okul mezuniyet töreninde yaptığı iddia edilen konuÅŸma ile kamuoyu önünde tartışılır hale gelen mesele Müslüman KardeÅŸler, Hizbullah gibi örgütlerin taraflarca terörist sayılıp sayılmayacağı türünden ilginç farklıklar içeriyor.

Tabii ister istemez herkes Trump’ın Suudi Arabistan ziyareti, yaptığı büyük silah satışları ve ÅŸu gerçekten berbat görünen cam küre önündeki fotoÄŸrafa atıf yapıyor. Ama acaba Trump ziyaretinden sonra parlayan bu Körfez’deki alevi Trump mı tercih etti, yoksa ev sahibi ülke mi bu giriÅŸimi için izin ve onay ve hatta destek aldı?

Bilmiyoruz…

Katar’da ABD üssünün varlığına çok atıf yapılmasına raÄŸmen asıl Fransa ile iliÅŸkilerinin daha derin ve özel olduÄŸu uzmanları dışında pek dillendirilen bir konu olmaz. Velhasıl meselenin Batı içinde yaÅŸanan ya da hızlanan baÅŸka çeliÅŸkilerin bir yansıması olduÄŸu tezlerinin ÅŸimdilik ikna edici olmadığı bir Körfez içi gerilimi izlemeye devam ediyoruz.

Tarafların geri adım atmaları zor görünüyor.

Katar El Cezire gibi son yıllarda güç kaybetse de yine de diÄŸerlerinin hepsinden güçlü bir baÅŸka silaha da sahip tabii ki. BirleÅŸik Arap Emirlikleri’nin bütün bu tuhaf iÅŸlerde yer aldığını ve hatta 15 Temmuz Darbe GiriÅŸimi'nin bile dolaylı veya uzantılı içinde olduÄŸuna dair elektronik mektup sızıntısı bütün bu büyüyen kavganın bir parçası olsa gerek.

Sonuçta en çok petrol üreten ilk dört ülkeden ikisi bu saflaÅŸmada karşı karşıya. Dünyanın en büyük doÄŸal gaz rezervleri de yine o haritada minicik gibi görünen Katar’da.

Neler olacak göreceğiz?

BildiÄŸimiz, Ankara’nın iki tarafla da iyi iliÅŸkileri nedeniyle bu çatışmadan en çok rahatsız olan ülkelerin başında geldiÄŸi.

Yazıyı yazdığım saatlerde, kısa sürede arabuluculuk için girişimlere başlayacağı bekleniyordu.

Ama dumanı tüten şu ilk gün tarafların ikisini birden ortak bir çizgiye getirmek çok da kolay görünmüyordu doğrusu.

Altı Gün Savaşı’nı böyle anan bir coÄŸrafyadan daha fazlasını ben de beklemiyorum henüz…

Kaynak: Yeni Åžafak